Bruselloz Hastalığı
Brusella cinsi bakteriler ile oluşan koyun keçi, sığır ve manda gibi hayvanların et süt, idrar ve plasental sıvı gibi vücut sıvıları enfekte süt ve süt ürünleri hazırlanan gıda maddeleri aracılığı ile insanlara bulaşan zooenfeksiyöz bir hastalıktır. Halk arasında malta humması (akdeniz humması) olarak bilinir. Brusella bakterisi küçük 1,5 mikron büyüklüğünde gram negatif kokobasil olup sporsuz ve hareketsizdir. Ülkemizde brusellozun bulaşma oranı yüksek olmakla birlikte mortalite ölüm oranı düşüktür. Her yıl binlerce insan hastalığa yakalanmakta ve hastalık insanlarda iş gücü ve performans kaybına neden olmaktadır. Enfeksiyon kaynağını oluşturan hayvanlarda ise süt veriminin azalmasına gebe hayvanlarda yavru atmalarına -düşüklere- ve ekonomik kayıplara neden olur.
Enfeksiyona direk teması olan veteriner bakıcı veya süt ve süt ürünlerini taze tüketen insanlarda daha sık rastalanmaktadır. Hastalık her yaş ve cinste görülmektedir. Brusella etkenleri sütte 7-9 gün; yoğurtta 8, kremada 9, tereyağı ve yumuşak peynirde 35 gün dondurma da 11 gün, soğuk ette 3 hafta nemli i-nek dışkısında 75 gün, nemli toprakta 100 gün süreyle canlı kalır. Etken çevre koşullarına oldukça dirençlidir. Hastalığın inkubasyon süresi 2-3 hafta arasında değişir. Hastalık genellikle ateş, halsizlik iştahsızlık gibi genel belirtiler ile başlar. Brusella da ateş tipiktir. Akşam saatlerinde yükselen ateşle ter boşalması görülür. Ateşle seyreden nöbetleri, vücut ısının normale döndüğü uzun fasıllar izler. Bunun yanında ateşle beraber kas ve eklem ağrılarıda önemli bir bulgu oluşturur. Kas, tendo ve eklemlerdeki inflamasyon -yangılar- zamanla abseleşebilir. Nadir olmakla birlikte ateşin yüksek olduğu dönemde ileride makülopüpüller döküntüler, sindirim sisteminde bulantı, kusma, ishal veya kabızlık, karın ağrısı dalak ve karaciğer büyümesi genital sistemde azda olsa özellikle erkeklerde testis yangısı ve kısırlık görülür.
Bruselloz Tedavisi
Dünya Sağlık Örgütü ikili bazı durumlarda üçlü kombine antibiyotik uygulamasını önermektedir. Örneğin; Doksisiklin ve streptomisin gibi antibiyotik kombinasyonu. Korumada özellikle evcil hayvanların rutin brusella aşılan ile aşılanması, et ve süt ürünlerinin pişirilmeden yenmemesi şeklindeki tedbirler korumada olduğu gibi brusella’nın kökünün kazınmasında -yok edilmesi- önemli rol oynar.