Bruselloz Hastalığı

Brusella cinsi bakteriler ile oluşan koyun keçi, sığır ve manda gibi hayvanların et süt, idrar ve plasental sıvı gibi vücut sıvıları enfekte süt ve süt ürünleri hazırlanan gıda maddeleri aracılığı ile insanlara bulaşan zooenfeksiyöz bir hastalıktır. Halk ara­sında malta humması (akdeniz humması) olarak bilinir. Brusella bakterisi küçük 1,5 mikron büyüklüğünde gram negatif kokobasil olup sporsuz ve hareketsizdir. Ülke­mizde brusellozun bulaşma oranı yüksek olmakla birlikte mortalite  ölüm oranı  düşüktür. Her yıl binlerce insan hastalığa yakalanmakta ve hastalık insanlarda iş gücü ve performans kaybına neden olmaktadır. Enfeksiyon kaynağını oluşturan hayvanlarda ise süt veriminin azalmasına gebe hayvanlarda yavru atmalarına -düşüklere- ve eko­nomik kayıplara neden olur.

Enfeksiyona direk teması olan veteriner bakıcı veya süt ve süt ürünlerini taze tüketen insanlarda daha sık rastalanmaktadır. Hastalık her yaş ve cinste görülmektedir. Brusella etkenleri sütte 7-9 gün; yoğurtta 8, kremada 9, te­reyağı ve yumuşak peynirde 35 gün dondurma da 11 gün, soğuk ette 3 hafta nemli i-nek dışkısında 75 gün, nemli toprakta 100 gün süreyle canlı kalır. Etken çevre koşul­larına oldukça dirençlidir. Hastalığın inkubasyon süresi 2-3 hafta arasında değişir. Hastalık genellikle ateş, halsizlik iştahsızlık gibi genel belirtiler ile başlar. Brusella da ateş tipiktir. Akşam saatlerinde yükselen ateşle ter boşalması görülür. Ateşle seyre­den nöbetleri, vücut ısının normale döndüğü uzun fasıllar izler. Bunun yanında ateşle beraber kas ve eklem ağrılarıda önemli bir bulgu oluşturur. Kas, tendo ve eklemlerdeki inflamasyon -yangılar- zamanla abseleşebilir. Nadir olmakla birlikte ateşin yüksek ol­duğu dönemde ileride makülopüpüller döküntüler, sindirim sisteminde bulantı, kus­ma, ishal veya kabızlık, karın ağrısı dalak ve karaciğer büyümesi genital sistemde azda olsa özellikle erkeklerde testis yangısı ve kısırlık görülür.

Bruselloz Tedavisi

Dünya Sağlık Örgütü ikili bazı durumlarda üçlü kombine antibiyotik uygulama­sını önermektedir. Örneğin; Doksisiklin ve streptomisin gibi antibiyotik kombinasyonu. Korumada özellikle evcil hayvanların rutin brusella aşılan ile aşılanması, et ve süt ürünlerinin pişirilmeden yenmemesi şeklindeki tedbirler korumada olduğu gibi brusella’nın kökünün kazınmasında -yok edilmesi- önemli rol oynar.